تأثیر داعش بر ژئوپلیتیک و ناسیونالیسم دینی خاورمیانه

نویسنده

  • محمدرضا حاتمی دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور
چکیده مقاله:

ظهور داعش در معادلات سیاسی خاورمیانه در طی سالهای بعد از شروع انقلابهای عربی منجر به  شکل گیری  و تعمیق منازعات در دولتهایی دچار بحران از جمله سوریه و عراق شده است. همچنین، علی رغم پایان حیات سیاس داعش در پایان سال  با از دست دادن قلمروی سیاسی اش در پایان 2017 در عراق و سوری ، منازعات قومی – مذهبی همچنان مشخصه اصلی محیط سیاسی دولت های دچار بحران است، که نشان دهنده اثر گذاری نهادینه شده این جریان سیاسی بر فرایندهای سیاسی منطقه است.در این راستا، این سوال اساسی قابل طرح است که، داعش چگونه بر فرایندهای سیاسی خاورمیانه تاثیر گذار بوده است؟ یافته های پژوهش نشان  می دهد که، داعش  متاثر از احیا و گسترش مفاهیم راست کیشی دینی، ناسیونالیسم دینی را به متغیر اصلی در دولت های دچار بحران تبدیل نموده است. از طرف دیگر، کمشکش قومی- مذهبی برای تصرف سرزمین، منجر به اهمتی یافتن متغیر ژئوپلیتیک در منازعات سیاسی قومی- مذهبی شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی –تحلیلی بر مبنای روش کیفی، و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیامدهای ظهور داعش بر ژئوپولتیک خاورمیانه

Arabic Spring and its consequences, particularly in Syria and later its civil war, has led to fundamental changes in political layouts and alignments in the region and beyond it. One of the main effects of these developments is the deepening of the ethnic and religious divisions in the Middle East and consequently new alignments of national and subnational actors. Subnational ethnic-religious g...

متن کامل

نظام بین الملل و ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه

این مقاله در دو سطح تحلیل سازماندهی شده است: ساختار قدرت سیاسی و اقتصادی در نظام بین­الملل جدید و سپس پی­آمدهای این ساختار بر تحولات زئوپلتیکی خاورمیانه. فرضیه مقاله مطرح می­کند که: خروجی­های ژئوپلیتیک خاورمیانه عمدتاً تحت تأثیر اختلافات، رقابت­ها و تفاوت­های کشورهای قدرتمند خاورمیانه است ولی در عین حال رقابت­های جهانی و اروپایی آمریکا و ر...

متن کامل

تأثیر تشکیل منطقه کردستان عراق بر ژئوپلیتیک کردها در خاورمیانه

تشکیل منطقه کردستان عراق یا آنچه که کردها ازآن به عنوان «اقلیم کردستان عراق» یاد می کنند، مهمترین نقطه عطف در تاریخ اکراد محسوب می شود .با تشکیل یک حکومت تقریبا خودمختار در شمال عراق و دستیابی کردها به قدرت درعراق، سایر اکراد خاورمیانه نیز با جسارت بیشتری به دنبال کسب قدرت و ارتقای جایگاه سیاسی خود هستند. جغرافیای سیاسی کردها در خاورمیانه ومحل استقرارشان ونقش آنان در دولتهای متبوع خود و همکاری ...

تحلیل تاثیر داعش بر معادلات سیاسی-امنیتی خاورمیانه

یکی از مهم ترین پدیده‌های امنیتی عصر حاضر، ظهور و گسترش گروه تروریستی داعش در غرب آسیا و شمال آفریقاست. پدیده ای که تمامی تحولات سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در این منطقه را تحت تاثیر قرار داده و موضوع بررسی و مطالعه کارشناسان حوزه‌های مختلف قرار گرفته است. این مقاله درصدد بررسی تأثیرات ظهور داعش در سوریه و عراق بر معادلات سیاسی امنیتی و تحولات قدرت در خاورمیانه است. با توجه به نظریه واقع‌گر...

متن کامل

جایگاه خاورمیانه در اندیشه های ژئوپلیتیک

خاورمیانه به عنوان حیات استراتژیک قدرتمندان و تلاقی علایق شان همواره در زمرهسیاست و استراتژی بالا از طرف قدرت های بزرگ قرار داشته است . تقریبا همه مباحثچشم اندازهای ژئوپلتیک جهانی با سر هالفورد مکیندر آغاز می شود، در اندیشه اینژئوپلیتیسین خاورمیانه عربی به علت همجواری با هارتلند و دسترسی به آب های آزادبهترین موقعیت استراتژیک را هم برای تهدید هارتلند و هم برای دفاع از آن در اختیارخاورمیانه عربی ...

متن کامل

هویت ملی در ابهام: از ناسیونالیسم تا بنیادگرایی در خاورمیانه

یکی از دلایل پایان استعمار در خاورمیانه نضج گرفتن احساسات ملی گرایانه بود. مصر پیشرو برنامه‌های ناسیونالیسم در جهان عرب بود. ناسیونالیسم در سوریه و عراق در قالب حزب بعث و توسط رهبرانی نظامی ظهور یافت. ناسیونالیسم نتوانست دستاوردهایی که در غرب ایجاد کرد را در خاورمیانه ایجاد کند. اگر بر عمق و اجتماعی بودن چنین ادعای ناسیونالیستی چشم بپوشیم، باید اذعان کنیم ظهور دولت‌های ملی با جغرافیای سیاسی جدی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 26

صفحات  65- 81

تاریخ انتشار 2018-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023